CHAPTER 8 – ĐẦU TƯ GÓP VỐN VÀO CÁC ĐƠN VỊ KHÁC

Bài học này sẽ thảo luận về các cách phân loại khác nhau của chứng khoán thị trường (Marketable securities) và cách hạch toán từng loại cũng như các phương pháp kế toán khác nhau đối với việc mua cổ phần.

1. Chứng khoán thị trường (Marketable securities)

2. Ba phương pháp hạch toán các khoản đầu tư vốn cổ phần

3. Bài tập

I. Mục tiêu

Thể hiện sự hiểu biết về các loại chứng khoán nợ sau: Giao dịch (Trading), Sẵn sàng để bán (Available-for-sale) và Giữ đến ngày đáo hạn (Held-to-maturity) và Chứng khoán vốn (Equity securities)

II. Nội dung

Bài học này sẽ thảo luận về các cách phân loại khác nhau của chứng khoán thị trường (Marketable securities) và cách hạch toán từng loại cũng như các phương pháp kế toán khác nhau đối với việc mua cổ phần.

1. Chứng khoán thị trường (Marketable securities)

a. Định nghĩa:

Chứng khoán thị trường (Marketable securities) được chia làm 3 thành phần như sau:

Chứng khoán

(Security)

Chứng khoán thương mại

(Trading)

Mục đích của tổ chức là bán lại các chứng khoán nợ này trong thời gian tới.

Chứng khoán được giữ đến ngày đấu hạn

(Held-to-maturity)

Tổ chức có khả năng và ý định nắm giữ chứng khoán nợ cho đến khi đáo hạn (đến hạn).

Chứng khoán sẵn sàng để bán

(Available-for-sale (AFS))

Bất kỳ chứng khoán nợ nào không được chỉ định cụ thể là chứng khoán kinh doanh hoặc giữ đến ngày đáo hạn.

b. Ví dụ

Một công ty đầu tư tiền nhàn rỗi của mình vào chứng khoán đầu tư. Trong năm 20X9, các sự kiện sau đã xảy ra liên quan đến hoạt động đầu tư của họ:
Mua 60 trái phiếu TT Corporation với mệnh giá $2.000 vào ngày 3/1/20X9.
Đã bán 50 trái phiếu TT Corporation với giá $2.050 mỗi trái phiếu vào ngày 1/5/20X9.
Các trái phiếu còn lại của TT Corporation có giá trị hợp lý là $1.925 mỗi trái phiếu vào ngày 31/12/20X9.

Những sự kiện này sẽ có ảnh hưởng gì đến Thu nhập ròng và Thu nhập toàn diện khác (OCI) của Công ty nếu chứng khoán được phân loại là: Giao dịch

Answer:
1. Kinh doanh: Những thay đổi về giá trị thị trường của chứng khoán kinh doanh được ghi nhận vào thu nhập dưới dạng lãi thực hiện khi bán chứng khoán.
Được tính như sau: (Giá trị thị trường tại thời điểm bán - Chi phí trái phiếu) x Số lượng trái phiếu: ($2.050-$2.000) x 50 trái phiếu = $2.500.
5/1/20X9: Một Công ty sẽ ghi nhận khoản lãi 2.500 đô la cho việc bán 50 chứng khoán.
Được tính là (Giá trị thị trường hiện tại - Giá trị thị trường trước đó) x Số lượng trái phiếu: ($1.925-$2.000) x 10= ($750).
31/12/20X9: Một Công ty sẽ ghi nhận khoản lỗ 750 đô la Thu nhập do thay đổi giá trị thị trường.
Thu Nhập Ròng: $1,750 giảm ($750-$2,500)
OCI: Không ảnh hưởng đến OCI vì khoản lỗ chưa thực hiện trên giá trị thị trường chuyển qua Thu nhập ròng để kinh doanh chứng khoán.

2. Ba phương pháp hạch toán các khoản đầu tư vốn cổ phần

a. Định nghĩa:

Các phương pháp kế toán các khoản đầu tư vào vốn cổ phần (Methods of accounting for equity investments)
Danh mục	Thời điểm áp dụng
Phương pháp Giá trị hợp lý (Fair Value Method)	Khi tổ chức sở hữu một lượng nhỏ cổ phiếu trong một công ty khác và không thể ảnh hưởng đáng kể đến hoạt động của bên nhận đầu tư
Phương pháp vốn cổ phần (Equity Method)	Khi nó có thể gây ảnh hưởng đáng kể, nhưng không kiểm soát, đối với hoạt động của bên nhận đầu tư.
Phương pháp hợp nhất (Consolidation Method)	Khi nó có thể kiểm soát hoạt động của bên được đầu tư.

b. Cách ghi nhận cho Equity Method

Peanut Co, một công ty có các công ty con, đã mua 25.000 trong số 100.000 đô la cổ phiếu phổ thông của Almond Co với giá 60.000 đô la vào ngày 1 tháng 1 năm 20X8. Trong năm tính đến ngày 31 tháng 12 năm 20X8, Almond Co kiếm được lợi nhuận sau thuế là 24.000 đô la, từ đó công ty trả cổ tức là 6.000 đô la.

Kết quả của Almond Co sẽ được hạch toán như thế nào đối với các tài khoản riêng lẻ và hợp nhất của Peanut Co cho năm kết thúc vào ngày 31 tháng 12 năm 20X8?

Answer:
Chỉ định loại công ty
Peanut Co đầu tư vào Almond Co như sau: 25.000/100.000 x 100% = 25%
Do đó, Almond Co là công ty liên kết của Peanut Co.

Vào ngày 1/1/20X8
Trong báo cáo tài chính riêng của Peanut Co, khoản đầu tư sẽ được ghi nhận theo giá gốc tại ngày mua 1/1/20X8.

Cuối năm 31/12/20X8
Almond Co trả cổ tức là 6.000 đô la, vì vậy Peanut Co sẽ nhận được cổ tức tương ứng với tỷ lệ đầu tư: 25% x 6.000 đô la = 1.500 đô la.
Do đó, Peanut Co ghi nhận khoản cổ tức này vào báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh riêng như sau:

Dr Cash Tiền mặt $1,500
Cr Thu nhập từ cổ phần của công ty liên kết $1,500

Trong báo cáo hợp nhất:
Khoản đầu tư vào công ty liên kết sẽ bao gồm lợi nhuận được chia của:
25% x 24.000 USD = 6.000 USD
Theo phương pháp vốn chủ sở hữu đối với khoản đầu tư vào công ty liên kết, cổ tức và lợi nhuận được chia từ công ty liên kết được ghi giảm giá trị ghi sổ của khoản đầu tư vào công ty liên kết trên báo cáo tài chính hợp nhất. Chỉ phần lợi nhuận còn lại ($6.000 - $1.500 = $4.500) được ghi nhận trong báo cáo hợp nhất như sau:

Dr Đầu tư vào công ty liên kết $4,500
Cr Chia sẻ lợi nhuận của công ty liên kết $4,500
Do đó, khoản mục tài sản “Đầu tư vào công ty liên kết” sẽ được ghi nhận là

$60.000 + $4.500 = $64.500.
.

III. Bài tập

On 1/1/20X8, First Place Company purchases 55% of Second Place Company's outstanding stock for $650,000. During 20X8 First Place Company and Second Place Company recorded net income of $800,000 and $550,000 respectively. First Place Company declared dividends of $200,000 and Second Place Company declared dividends of $75,000.
1. What is the amount of income First Place will recognize during 20X8 relative to its investment in Second Place?
2. What is the value of the Investment in Second Place after all appropriate entries have been recorded by First Place in 20X8?

Answer

Because First Place Company owns 55% of Second Place Company's stock, they are presumed to exercise significant influence; consequently, First Place will record the investment using the equity method.

1. To find First Place Company's portion of the Net Income under the equity method, multiply Second Company Net Income by the First Place investment percentage. In this case: $550,000 × 55% = $302,500.
2. To find First Place Company's investment value at the end of 20X8 under the equity method, begin with the initial investment, add First Place Company's income from the investment, and subtract the dividends from the investment:

Purchase of 55% of Second Place Company's stock	$650,000
+Income from Second Place (calculated above)	302,500
-Dividends from Second Place*	(41,250)
Total Investment value at the end of 20X8	$911,250

Noted: To find First Place Company's portion of the declared dividend, multiply the declared dividend by the investment percentage. In this case: $75,000 x 55% = $41,250.

Journal entries for First Place in 20X8 relative to this investment follow (not required):

1/1/20X8
Equity Investment-Second Place Company	650,000
Cash		650,000

To record initial investment in Second Place.

12/31/20X8
Equity Investment-Second Place Company	302,500
Other Income		302,500

To record a 55% portion of Second Place Company's Net Income.

12/31/20X8
Cash	41,250
Equity Investment-Second Place Company		41,250

To record Second Place Company dividend.