[FR/F7: Tóm tắt kiến thức] Lesson 13 - IAS 10: Events after the reporting period (Sự kiện phát sinh sau ngày kết thúc kỳ kế toán)

Chuẩn mực IAS 10 đưa ra các tiêu chí để ghi nhận các sự kiện phát sinh sau ngày kết thúc kỳ kế toán.

I. Các sự kiện phát sinh sau ngày kết thúc kỳ kế toán năm cần điều chỉnh (Adjusting events)

1. Định nghĩa

2. Cách xử lý đối với các sự kiện cần điều chỉnh

• Doanh nghiệp phải điều chỉnh các số liệu đã được ghi nhận trong báo cáo tài chính hoặc ghi nhận những khoản mục mà trước đó chưa được ghi nhận, để phản ánh bản chất tình hình thật sự của doanh nghiệp.
• Liên quan đến giả định hoạt động liên tục (going concern), khi tình hình kinh doanh bị giảm sút sau kỳ kế toán, doanh nghiệp cần thiết phải xem xét lại liệu giả định hoạt động liên tục liệu có còn phù hợp trong việc lập báo cáo tài chính hay không.
  Nếu giả định hoạt động liên tục không còn phù hợp để lập báo cáo tài chính nữa thì doanh nghiệp phải thay đổi cơ sở kế toán chứ không phải chỉ điều chỉnh số liệu đã ghi nhận theo cơ sở kế toán ban đầu.

3. Ví dụ về các sự kiện cần điều chỉnh

• Thông tin nhận được sau ngày kết thúc kỳ kế toán cung cấp bằng chứng về một tài sản bị tổn thất trong kỳ kế toán đó, hoặc giá trị của khoản tổn thất được ghi nhận từ trước đối với tài sản này cần phải điều chỉnh, ví dụ như:
  • Khách hàng bị phá sản sau ngày kết thúc kỳ kế toán
    🡪 Khoản phải thu của khách hàng trên Bảng cân đối kế toán tại ngày cuối năm cần phải điều chỉnh thành khoản lỗ trong năm.
  • Hàng tồn kho được bán sau ngày kết thúc kỳ kế toán với giá thấp hơn giá trị ghi sổ của hàng tồn kho đó.
    🡪 Sự kiện này cung cấp bằng chứng về giá trị thuần có thể thực hiện được (NRV) nhỏ hơn giá gốc (Cost) vào ngày kết thúc kỳ kế toán của hàng tồn kho.
    🡪 Doanh nghiệp cần điều chỉnh giảm giá trị hàng tồn kho theo nguyên tắc ghi nhận hàng tồn kho trong IAS 2, theo giá trị thấp hơn giữa Cost và Net realizable value (NRV).

• Kết luận của Toà án sau ngày kết thúc kỳ kế toán, xác nhận doanh nghiệp có những nghĩa vụ nợ hiện tại (Current liabilities) chưa được ghi nhận vào ngày kết thúc kỳ kế toán,
  🡪 Doanh nghiệp cần điều chỉnh khoản dự phòng, ghi nhận những khoản dự phòng mới hoặc ghi nhận những khoản nợ phải thu, nợ phải trả mới.
• Việc phát hiện những gian lận và sai sót xảy ra trước khi kết thúc kỳ kế toán chỉ ra rằng báo cáo tài chính không được chính xác.

II. Các sự kiện phát sinh sau ngày kết thúc kỳ kế toán năm không cần điều chỉnh (Non-adjusting events)

1. Định nghĩa

2. Cách xử lý đối với các sự kiện không cần điều chỉnh

Các sự kiện phát sinh sau ngày kết thúc kỳ kế toán không cần điều chỉnh nhưng nó nên được thuyết minh (Disclosed) nếu sự kiện đó là trọng yếu mà nếu như không được đưa vào thuyết minh sẽ ảnh hưởng đến khả năng đánh giá và đưa ra quyết định kinh tế của những người sử dụng thông tin trong báo cáo tài chính. Do đó các sự kiện trọng yếu không yêu cầu điều chỉnh phải được thuyết minh trên báo cáo tài chính về các thông tin sau:

• Bản chất của sự kiện.
• Ước tính về ảnh hưởng của sự kiện đó tới báo cáo tài chính, hoặc thông báo lý do không thể ước tính một cách hợp lý về ảnh hưởng của sự kiện đó.

3. Ví dụ về các sự kiện không cần điều chỉnh

• Việc giảm giá trị thị trường của các khoản đầu tư trong khoảng thời gian từ ngày kết thúc kỳ kế toán đến ngày phê duyệt phát hành báo cáo tài chính.
  🡪 Sự giảm giá trị thị trường của các khoản đầu tư không ảnh hưởng đến giá trị đã ghi nhận của các khoản đầu tư vào ngày kết thúc kỳ kế toán mà chỉ ảnh hưởng đến năm tài chính tiếp theo, do vậy đây là sự kiện không cần điều chỉnh.
• Doanh nghiệp công bố cổ tức cho các cổ đông trong công ty: Khoản cổ tức này không phải ghi nhận là một khoản nợ phải trả tại ngày kết thúc kỳ kế toán vì bản chất của khoản cổ tức này được thống nhất trong Đại hội đồng cổ đông của năm tiếp theo, để trả cổ tức cho những cổ đông đã nắm giữ cổ phiếu cho tới thời điểm kết thúc năm tài chính của năm đó. Khoản cổ tức này sẽ ảnh hưởng đến năm tài chính sau, do vậy đây là sự kiện không cần điều chỉnh.
• Mua lại hoặc thanh lý một công ty con (subsidiary) sau ngày kết thúc kỳ kế toán.
• Tài sản bị phá hủy bởi hỏa hoạn hoặc thiên tai sau ngày kết thúc kỳ kế toán: Là sự kiện không ảnh hưởng đến các thông tin ghi nhận tài sản tại ngày kết thúc kỳ kế toán mà ảnh hưởng đến việc ghi nhận tài sản của kỳ tiếp theo vì tại thời điểm kết thúc năm tài chính thì tài sản đó vẫn còn nguyên giá trị đã ghi nhận, do đó là sự kiện không cần điều chỉnh tại ngày kết thúc kỳ kế toán.
• Đưa ra thông báo hoặc bắt đầu thực hiện việc tái cơ cấu: Là sự kiện phát sinh và ảnh hưởng đến cơ cấu, kinh doanh của doanh nghiệp trong năm tiếp theo mà không làm ảnh hưởng đến kết quả kinh doanh của doanh nghiệp tại ngày kết thúc kỳ kế toán, do đó là sự kiện không cần điều chỉnh tại ngày kết thúc kỳ kế toán.
• Các vụ kiện tụng bắt đầu sau ngày kết thúc kì kế toán: Do là sự kiện phát sinh sau ngày kết thúc kỳ kế toán và mới phát sinh nên không ảnh hưởng đến các thông tin tại ngày kết thúc kỳ kế toán.

III. Ví dụ minh hoạ 

Which TWO of the following events which occur after the reporting date of a company but before the financial statements are authorised for issue are classified as adjusting events in accordance with IAS 10 Events after the reporting period?

A. A change in tax rate announced after the reporting date, but affecting the current tax liability.

B. The discovery of a fraud which had occurred during the year.

C. The destruction of a factory by fire.

Hướng dẫn giải:

A. Thay đổi thuế suất sau kỳ kế toán chỉ ảnh hưởng đến nghĩa vụ thuế của năm tiếp theo. Vậy nên tại ngày kết thúc kỳ kế toán, nghĩa vụ thuế vẫn chưa bị ảnh hưởng, do đó đây là non-adjusting event.

B. Việc phát hiện ra gian lận xảy ra trong kỳ kế toán sẽ làm ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả kinh doanh cũng như các thông tin được trình bày tại ngày kết thúc kỳ kế toán là không chính xác, do đó đây là adjusting event.

C. Nhà máy bị phá hủy bởi hỏa hoạn xảy ra sau ngày kết thúc kỳ kế toán không làm ảnh hưởng đến các thông tin trình bày tài ngày kết thúc kỳ kế toán mà sẽ được điều chỉnh trong báo cáo tài chính kỳ tiếp theo, do đó đây là non-adjusting event.

=> Đáp án: A, B

Author: Trang Nguyen

Reviewed by: Duy Anh Nguyen