[MA/F2] Management Accounting (Kế toán Quản trị)
      Quay lại trang chủ
      1. SAPP Knowledge Base
      2. Tự học ACCA (Association of Chartered Certified Accountant)
      3. [MA/F2] Management Accounting (Kế toán Quản trị)

      [MA/F2: Tóm tắt kiến thức] Lesson 10: Phương pháp tính giá theo đơn đặt hàng, lô hàng và dịch vụ (Job, Batch and Service costing)

      Ở bài này, chúng ta sẽ lần lượt đi tìm hiểu về 3 phương pháp tính chi phí (costing method) bao gồm: Job costing method, Batch costing method và Service costing method.

      1. Job costing

      a. Một số định nghĩa

      Job costing – Phương pháp tính giá theo đơn đặt hàng: Là phương pháp được áp dụng khi công việc được thực hiện theo các yêu cầu đặc biệt của khách hàng và mỗi đơn hàng thực hiện trong một khoảng thời gian ngắn có thể so sánh được. 

      Một job là một đơn vị tính chi phí (cost unit), thường là một yêu cầu hay một đơn hàng cụ thể. Sản phẩm/dịch vụ được sản xuất cho mục đích hoặc khách hàng đã xác định trước. Mỗi job thường sẽ được mã hóa, đặt tên để dễ dàng hơn trong việc theo dõi từng đơn hàng (VD Job No. 6832, Job No. 7721,…).

      Job cost sheet – Bảng tính giá thành công việc: Là một danh sách các chi phí nguyên vật liệu và chi phí nhân công để sản xuất một số lượng sản phẩm hàng hóa hoặc cung cấp một dịch vụ cụ thể. 

      Job cost information – Thông tin giá thành đơn đặt hàng: Các thông tin về giá thành đơn hàng cần cung cấp bao gồm thông tin về chi phí nguyên vật liệu trực tiếp, chi phí nhân công trực tiếp, chi phí trực tiếp khác, chi phí sản xuất chung, chi phí bán hàng và quản lý doanh nghiệp, chi phí sửa chữa…

      b. Đặc trưng: 5 đặc trưng

      • Theo yêu cầu đặc biệt của khách hàng.
      • Mỗi đơn hàng thực hiện trong khoảng thời gian ngắn. 
      • Những chi phí phát sinh sẽ được tổng hợp vào Bảng tính giá thành công việc. 
      • Một công việc được coi là một đơn vị tính chi phí xác định.
      • Mỗi công việc/ đơn hàng/ yêu cầu sẽ được ghi nhận tách biệt với nhau. 

      c. Quy trình 

      Khi một doanh nghiệp sử dụng phương pháp tính chi phí theo đơn hàng, chi phí nguyên vật liệu cho mỗi đơn hàng được xác định từ các phiếu yêu cầu mua nguyên vật liệu. Thời gian làm việc cho mỗi đơn hàng được ghi trên phiếu công việc, sau đó được tính chi phí và ghi vào phiếu tính giá thành theo đơn hàng. 

      d. Mẫu Job cost information 

       

      Job cost

       

       

       

       

       

      Estimated cost   based on

      Actual cost based on

      Direct cost

      Material
      • Bill
      • Material issue notes
      • Invoices
      Labor
      • Past experience of similar type work
      • Labor rate (increase, overtime, bonuses)
      • Times sheets
      • Job tickets/cards
      Expenses
      • Supplier
      • Invoices

      Indirect cost

      Production
      • Overhead absorption rate
      • Minimum estimated quotation price bases on variable costs only.
      • Overhead absorption rate
      • Actual results
      Administration, selling and distribution
      • Variety of method

      e. Xử lí phần chi phí cần điều chỉnh (Rectification cost) 

      Một số chi phí lao động, chẳng hạn như phí làm thêm giờ và chi phí để khắc phục sản phẩm không đạt tiêu chuẩn, có thể được tính trực tiếp cho một đơn hàng hoặc chi phí chung, tùy thuộc vào trường hợp xảy ra chi phí. Chi phí chung được phân bổ vào chi phí của đơn hàng bằng cách sử dụng các tỷ lệ phân bổ đã được quyết định trước đó. 

      NOTE: Đối với phần chi phí cần điều chỉnh, ta có 2 cách để xử lí: 

      Coi nó như chi phí trực tiếp nếu:

        • Không phải điều chỉnh thường xuyên
        • Có thể xác định trực tiếp cho từng job

      Coi nó như chi phí gián tiếp nếu:

        • Điều chỉnh chung
        • Được phân bổ cho nhiều job bằng OAR

      f. Xác định giá trị sản phẩm dở dang (Work In Progress) và giá thành sản phẩm hoàn thành 

      Đối với WIP, Value of WIP = Sums of the cost incurred on incomplete job.

      Đối với job đã hoàn thành = Cost + Price = Giá bán + Chi phí bán 

      Lợi nhuận trên 1 job có thể được nhìn nhận theo 2 cách: 

      • Tính tỉ lệ phần trăm trên chi phí phát sinh (còn gọi là markup = profit/cost)
      • Tính tỉ lệ phần trăm trên giá bán (còn gọi là margin = profit/price)

      g. Ý nghĩa của job costing đối với dịch vụ nội bộ (internal service) 

      Lợi ích

      Nội dung

      Realistic apportionment

      Chi phí được phân bổ cho đối tượng phát sinh chúng.

      Increased awareness & responsibility

      Những đối tượng phải chịu chi phí sẽ sử dụng chúng cẩn thận và hiệu quả hơn.

      Control of service department costs

      Hiệu quả của dịch vụ cung cấp có thể nhìn nhận qua standard cost và actual cost.

      Planning information

      Mục đích và chi phí của dịch vụ sẽ giúp việc lên kế hoạch dễ dàng hơn. 

      h. Ví dụ minh họa

      Fateful Morn is a jobbing company. On 1 June 20X2, there was one uncompleted job in the factory. The job card for this work is summarized as follows.

      Job Card, Job No 6832

      Costs to date   

      $

      Direct materials  

      630

      Direct labor (120 hours) 

      350

      Factory overhead ($2 per direct labor hour)     

      240

      Factory cost to date  

      1,220

      During June, three new jobs were started in the factory, and costs of production were as follows. 

      Direct materials

      $

      Issued to: Job 6832

      2,390

      Job 6833

      1,680

      Job 6834

      3,950

      Job 6835

      4,420

      Damaged inventory written off from stores

      2,300

      Material transfers

      $

      Job 6834 to Job 6833

      250

      Job 6832 to Job 6834

      620

      Materials returned to store

      $

      From Job 6832

      870

      From Job 6835

      170

      Direct labor hours recorded

      $

      Job 6832  

      430 hrs

      Job 6833  

      650 hrs

      Job 6834  

      280 hrs

      Job 6835  

      410 hrs

      The cost of labor hours during June 20X2 was $3 per hour, and production overhead is absorbed at the rate of $2 per direct labor hour. Production overheads incurred during the month amounted to $3,800. Completed jobs were delivered to customers as soon as they were completed, and the invoiced amounts were as follows. 

      Job 6832  

      $5,500 

      Job 6834  

      $8,000 

      Job 6835  

      $7,500 

      Administration and marketing overheads are added to the cost of sales at the rate of 20% of factory cost. Actual costs incurred during June 20X2 amounted to $3,200.

      Required:

      (a) Prepare the job accounts for each individual job during June 20X2 (the accounts should only show the cost of production, and not the full cost of sale). 

      (b) Prepare the summarized job cost cards for each job, and calculate the profit on each completed job. 

      Answer:

      (a) Job accounts 

      JOB 6832
       

      $

      		  

      $

      Balance b/f

      1,220

      Job 6834 a/c

      620

      Materials (stores a/c)

      2,390

      (material transfer)

      		  

      Labor (wages a/c)

      1,290

      Stores a/c (materials returned)

      870

      Production overhead (oh a/c)

      860

      Cost of sales a/c (balance)

      4,270
       

      5,760

      		  

      5,760

      JOB 6833
       

      $

      		  

      $

      Materials (stores a/c)

      1,680

      Balance c/f

      5,180

      Labor (wages a/c)

      1,950

      		    

      Production overhead (oh a/c)

      1,300

      		    

      Job 6834 a/c (materials transfer)

      250

      		    
       

      5,180

      		  

      5,180

      JOB 6834
       

      $

      		  

      $

      Materials (stores a/c)

      3950

      Stores a/c (materials returned)

      250

      Labor (wages a/c)

      840

      		    

      Production overhead (oh a/c)

      560

      Cost of sales a/c (balance)

      5,720

      Job 6832 a/c (materials transfer)

      620

      		    
       

      5,970

      		  

      5,970

      JOB 6835
       

      $

      		  

      $

      Materials (stores a/c)

      4,420

      Stores a/c (materials returned)

      170

      Labour (wages a/c)

      1,230

      		    

      Production overhead (oh a/c)

      820

      Cost of sales a/c (balance)

      6,300
       

      6,470

      		  

      6,470

       

      (b) Job cards, summarized

       

      Job 6832

      $

      Job 6833

      $

      Job 6834

      $

      Job 6834

      $

      Materials

      1,530*

      1,930

      4,320**

      4,250

      Labor

      1,640

      1,950

      840

      1,230

      Production overhead

      1,100

      1,300

      560

      820

      Factory cost

      4,270

      5,180 (c/f)

      5,720

      6,300

      Admin & marketing oh (20%)

      854

      		  

      1,144

      1,260

      Cost of sale

      5,124

      		  

      6,864

      7,560

      Invoice value

      5,500

      		  

      8,000

      7,500

      Profit/loss on job

      376

      		  

      1,136

      (60)

      *$(630 + 2,390 – 620 – 870)

      		        

      **$(3,950 + 620 – 250)

      		        

      2. Batch costing 

      a. Định nghĩa

      Batch costing – Phương pháp tính chi phí theo lô: Tương tự như phương pháp tính phí theo đơn hàng, trong đó mỗi lô các sản phẩm tương tự được xác định một cách riêng rẽ. Một lô là một nhóm các sản phẩm tương tự nhau nhưng vẫn duy trì sự tách biệt trong suốt các bước của quy trình sản xuất, và được coi như là một đơn vị chi phí.

      b. Quy trình 

      Tương tự như job costing, một lô được coi như là 1 job trong suốt quá trình sản xuất. 

      3. Service costing

      a. Định nghĩa 

      Service costing – Phương pháp tính phí theo dịch vụ: Là phương pháp tính chi phí liên quan đến việc thiết lập chi phí cho dịch vụ, dùng chủ yếu cho các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực dịch vụ.

      b. Phân loại dịch vụ

      Người ta thường phân chia thành 2 loại dịch vụ chính, bao gồm: Dịch vụ thuê ngoài (điện, nước) và dịch vụ nội bộ (bộ phận vận tải, bộ phận công nghệ thông tin,…).

      c. Đặc trưng: 4 đặc trưng, dùng từ viết tắt SHIP để ghi nhớ:

      Simultaneity: Tính đồng thời – sản xuất và tiêu thụ đồng thời.

      Heterogeneity: Tính không đồng nhất – mỗi lần dịch vụ cung cấp không tuyệt đối giống nhau.

      Intangibility: Vô hình 

      Perishability: Không thể lưu trữ. 

      d. Mục đích: Chủ yếu là tăng thu nhập và cung cấp thông tin quản trị 

      • Revenue earning: tạo doanh thu.
      • Information management on costs and efficiency: Cung cấp thông tin về chi phí và tính hiệu năng.
      • Kiểm soát
        • Costs of service department
        • Costs in user department

        e. So sánh service costing và product costing

        Service costing

        Product costing

        Direct material cost  < Labor, overhead cost

        and other expenses 

        Direct material cost > Labor, overhead cost

        and other expenses 

        Mục tiêu chính là thông tin phục vụ quản trị.

        Mục tiêu lợi nhuận là chủ yếu.

        Có nhiều thủ tục để ghi nhận chi phí.

        Chỉ có 1 quy trình ghi nhận chi phí.

        f. Đơn vị xác định chi phí và cách tính

        Đây là một số đơn vị chi phí được sử dụng phổ biến để tính cho dịch vụ tương ứng:

        Dịch vụ

        Đơn vị chi phí

        Đường bộ, đường sắt, đường hàng không

        Tính theo Người/dặm hoặc kilômét

        Khách sạn

        Tính theo số đêm khách ngủ lại

        Giáo dục

        Tính theo số học sinh học toàn thời gian

        Bệnh viện

        Tính theo số bệnh nhân

        Ăn uống

        Tính theo từng bữa ăn được phục vụ

        Công thức:

        g. Service cost analysis

        Mục đích:

        • Nhằm so sánh planned cost với actual cost.
        • Xác định Cost per service unit.
        • Sử dụng Cost per service unit như một công cụ quản trị.
        • Xác định giá dịch vụ cung cấp cho bên thứ ba3.
        • Hỗ trợ việc dự toán, kiểm soát và ra quyết định quản trị.

        4. Bài tập luyện tập

        1. State which of the following are characteristics of service costing.

        (i) High levels of indirect costs as a proportion of total costs

        (ii) Use of composite cost units

        (iii) Use of equivalent units

        A. (i) only

        B. (i) and (ii) only

        C. (ii) only

        D. (ii) and (iii) only

        Answer: B

        2. Which of the following are not characteristics of job costing? 

        (I) Customer driven production

        (II) Complete production possible within a single accounting period

        (III) Homogeneous products

        A. I and II only

        B. I and III only

        C. II and III only

        D. III only

        Answer: D

        3. The cost of a job if $100,000.

        (a) If profit is 25% of the job cost, the price of the job = $..........

        (b) If there is a 25% margin, the price of the job = $..............

        Answer:

        (a) $100,000 + (25% x $100,000) = $100,000 + $25,000 = $125,000

        (b) Let price of job = A. 

              We have: Profit = 25% x A (selling price)

              If profit = 0.25A => A – 0.25A = cost of job 

        => 0.75A = $100,000 

        => A = $100,000: 0.75 = $133,333

        4. Service department costing issued to establish a specific cost for an 'internal service' which is a service provided by one department for another. True or false?

        A. True

        B. False

        Answer: A

         

        Author: Ngoc Han

        Reviewed by: Duy Anh Nguyen