[Tóm tắt kiến thức quan trọng] Module 1: Rates & Returns

Bài viết cung cấp cho người đọc kiến thức về Module 1 môn Quantitative Methods của chương trình CFA level I

[LOS 1.a] Diễn giải lãi suất theo ba cách hiểu, bao gồm tỷ suất lợi nhuận yêu cầu, lãi suất chiết khấu hoặc chi phí cơ hội và giải thích các cầu phần tạo nên lãi suất, bao gồm lãi suất thực tế phi rủi ro và các phần bù cho nhà đầu tư khi chịu các loại rủi ro khác nhau

1. Diễn giải lãi suất theo ba cách hiểu, bao gồm tỷ suất lợi nhuận yêu cầu, lãi suất chiết khấu hoặc chi phí cơ hội

Lãi suất (interest rate) là số tiền mà người cho vay (lender) tính phí đối với việc sử dụng tài sản của người đi vay (borrower) bằng một tỷ lệ phần trăm (%) của số tiền gốc ban đầu.

Lãi suất có thể hiểu theo 3 cách, cụ thể như sau:

• Lãi suất chiết khấu (Discount rate): Tỷ suất mà các nhà đầu tư dùng để chiết khấu dòng tiền trong tương lai về hiện tại.

• Chi phí cơ hội (Opportunity cost): Giá trị mà các nhà đầu tư đã bỏ qua khi sử dụng tài sản của mình vào một hành động khác (tiết kiệm, đầu tư vào tài sản khác,...).

• Tỷ suất lợi nhuận yêu cầu (Required rate of return): Tỷ suất lợi nhuận mà các nhà đầu tư mong muốn nhận được để chấp nhận đầu tư.

2. Giải thích các cầu phần tạo nên lãi suất, bao gồm lãi suất thực tế phi rủi ro và các phần bù cho nhà đầu tư khi chịu các loại rủi ro khác nhau

Phương trình thể hiện mối quan hệ giữa các thành phần:

Lãi suất yêu cầu (required rate of return) = Lãi suất danh nghĩa phi rủi ro (norminal risk free rate) + Phần bù rủi ro vỡ nợ (default risk premium) + Phần rủi ro thanh khoản (liquidity risk premium) + Phần bù rủi ro đáo hạn (maturity risk premium)

Trong đó:

• Lãi suất danh nghĩa phi rủi ro (norminal risk free rate) = Lãi suất thực tế phi rủi ro (real risk free rate) + Lạm phát dự kiến (expected inflaction)

• Phần bù rủi ro vỡ nợ (default risk premium): Khoản trả thêm cho các nhà đầu tư để bù đắp cho rủi ro không thanh toán được khoản nợ theo hợp đồng;

• Phần bù rủi ro thanh khoản (liquidity premium): Khoản trả thêm cho các nhà đầu tư để bù đắp cho rủi ro bị thua lỗ khi các khoản đầu tư của nhà đầu tư cần phải chuyển tài sản sang tiền mặt;

• Phần bù rủi ro đáo hạn (maturity risk premium): Khoản trả thêm cho các nhà đầu tư để bù đắp cho rủi ro về biến động giá trị thị trường của chứng khoán khi thời gian đáo hạn dài. Trong một khoảng thời gian dài, khả năng biến động của lãi suất thị trường sẽ tăng dẫn đến tăng rủi ro biến động giá.

Ghi chú: Lãi suất của trái phiếu chính phủ (T-bills) là lãi suất phi rủi ro danh nghĩa vì đã bao gồm phần bù lạm phát.

[LOS 1.b] Tính toán và giải thích các phương pháp đo lường lợi nhuận chính và mô tả ứng dụng

1. Đo lường lợi nhuận trong một kỳ

Lợi suất nắm giữ (Holding Period Return): Là lợi suất thu được trong một khoảng thời gian nắm giữ.

2. Đo lường lợi nhuận trong nhiều kỳ

[LOS 1.c] So sánh Money-weighted rate of return và Time-weighted rates of return. Đánh giá hiệu quả của danh mục đầu tư dựa trên các phương pháp này

Trong ngành quản lý đầu tư, phương pháp Time-weighted rate of return – TWR là phương pháp thường được ưu tiên hơn bởi vì nó không ảnh hưởng bởi thời gian của dòng tiền vào và dòng tiền ra.

Nếu tiền được phân bổ vào danh mục trong giai đoạn không thuận lợi, giá trị được tính ra theo phương pháp MWR có xu hướng thấp đi (MWR < TWR). Trong trường hợp ngược lại giá trị được tính ra theo phương pháp MWR có xu cao lên (MWR > TWR).

[LOS 1.d] Tính toán và giải thích một số phương pháp đo lường lợi nhuận khác và mô tả ứng dụng